Kombi Kartı, Fanı, Pompası: Arızaya Göre Hangi Parça Önce Kontrol Edilmeli?

Sahada çalışan her kombi ustasının başına gelir:

Müşteri “kombi çalışmıyor” der,
Ekranda bir hata kodu vardır,
Usta olarak akla kart mı, fan mı, pompa mı? sorusu gelir.

Ama her arızada ilk şüpheliyi kart yapmak da,
her ses gelmeyen durumda fana abanmak da
hem gereksiz parça değişimine hem de zaman kaybına yol açabilir.

Bu yazıda:

En sık görülen arıza tiplerine göre
kart, fan ve pompa arasında nasıl öncelik sıralaması yapabileceğini,
Hangi durumda hangi parçayı önce kontrol etmenin mantıklı olduğunu
ustaya yönelik, pratik bir dille anlatacağız.

⚠️ Not: Gaz yakıcı cihazlarla çalışmak ciddi iş.
Yetki belgesi olmayan kişilerin kendi kombisinde denemeler yapmasını kesinlikle önermiyoruz.
Yazı profesyonel servis/ustalar içindir.

1. Kombi Hiç Çalışmıyor / Ekran Kapalı: İlk Şüpheli Kart mı?

Müşteri:

“Kombi tepki vermiyor, ekran yanmıyor, sanki fişi çekilmiş gibi.”

Bu durumda birçok usta direkt karta gider, ama acele etmemek lazım.

Önce kontrol edilmesi gerekenler:

Şebeke gerilimi ve sigortalar
- Priz, sigorta, kombi üzerindeki şalter, termik sigorta, kablo bağlantıları.
- Duvardaki sigorta atmış mı, kombi içi sigorta kopmuş mu?
Besleme kablosu ve klemens bağlantıları
- Yanık izleri, gevşek bağlantı, oksitlenme var mı?
Ana şalter / ON-OFF düğmesi
- Gerçekten besleme hattına enerji gönderiyor mu?

Bunlar temiz ise, sıra karta gelir.

Kart ne zaman ilk şüpheli?

Ekran tamamen ölü,
Besleme hattında 220V var,
Kart girişine kadar enerji geliyor,
Ama kart çıkışlarında (örneğin fan, pompa beslemesinde) hiçbir hareket yok,
Gözle görülebilir yanık, patlamış elektronik komponentler, şişmiş kondansatörler varsa.

Bu durumda kartı söküp:

Görsel kontrol (yanık, çatlak lehim, patlak kondansatör, siyahlaşmış bölgeler),
Mümkünse test cihazında ölçümler
yapmak mantıklı olur.

Özet: Kombi tamamen ölü ise

“Kart bozuk” demeden önce enerji hattını, sigortaları ve klemensleri mutlaka kontrol et.

Kart, bu aşamalardan sonra ilk şüpheli olmalı.

2. Fan Çalışmıyor / Ateşleme Yok: Fan mı Kart mı?

Klasik senaryo:

Kombi ısı istiyor,
Ateşleme öncesi fan devreye girmesi gerekir,
Ama fan hiç dönmüyor,
Hata kodu genelde baca/fan/presostat bölgesini işaret ediyor.

Burada “fan yanmış” diye direkt fan değiştirmek,
gereksiz masrafa sebep olabilir.

Adım adım kontrol mantığı

Karttan fona giden besleme çıkışı ölçülür
- Kart fan için 220V (veya ilgili gerilim) gönderiyor mu?
- Eğer kart çıkışında gerilim yoksa, ilk şüpheli karttır.
- Eğer gerilim varsa ama fan dönmüyorsa, fan veya fan kondansatörü şüphe altına girer.
Fan bağlantı soketleri ve kablo hattı
- Gevşeklik, oksit, kırık kablo var mı?
Fanı direkt test et
- Uygun güvenlik önlemleriyle, fan uçlarına harici kaynaktan enerji vererek
  fanın dönüp dönmediğine bakılabilir.
- Dönmüyorsa, mekanik sıkışma, rulman sorunu veya sargı yanması söz konusu olabilir.
Baca tıkanıklığı / presostat hattı
- Her ne kadar konu fan gibi görünse de, bazı kombilerde
  baca tıkanıklığı, su dolu kondens bacası, presostat probleminde de
  sistem fanı doğru süremeyebilir.

Sonuç: Fan mı, kart mı?

Karttan fan çıkışına güç gitmiyorsa →
Fan sağlam olsa bile çalışamaz.
Burada ilk şüpheli karttır (sürme devresi).
Kart çıkışı enerjili, ama fan dönmüyor →
Fan veya fan kondansatörü ilk şüphelidir.
Fan dönüyor ama hala ateşleme yok, baca/presostat hatası devam ediyor →
Presostat, hava hortumları, baca tıkanıklığı (mekanik sorunlar) sorgulanmalı.

3. Petekler Isınmıyor, Sıcak Su Var: İlk Bakılacak Yer Pompa mı Üç Yollu Vana mı?

Müşteri şikayeti:

“Musluktaki sıcak su güzel, ama petekler ısınmıyor.”

Bu arıza tipinde hedef biraz netleşir:

Brülör çalışıyor,
Eşanjör sıcak,
Yani kombi yanma tarafını yapıyor.

Sorun, ısıyı tesisata aktaramamak.

Bu tabloda “ilk şüpheli” kim?

Üç yollu vana konumu
- Vana sıcak su konumunda takılı kalmış olabilir.
- Motor (aktuator) arızası, mekanik sıkışma, kireçlenme olabilir.
Sirkülasyon pompası
- Pompa dönmüyor, sıkışmış, hava yapmış veya devir çok düşük olabilir.

Hangi sırayla kontrol edelim?

İşaretler üç yollu vanayı mı gösteriyor?
- Kombi sıcak suyu sorunsuz veriyor,
- Petek konumuna geçtiğinde de alev var,
- Ama tesisat hattına giden borularda sıcaklık artmıyor.
Bu durumda önce:
- Üç yollu vana motorunu kontrol et (komut alıyor mu, hareket ediyor mu?),
- Mekanik kısmı kontrol et (takılma, sıkışma, kireç).
Pompa belirtileri var mı?
- Petekler üstten ısınıp alttan soğuk kalıyor,
- Pompa gövdesinde hiç titreşim/hafif uğultu yok,
- Kombi gövdesi ısınıyor ama tesisat hattı zayıf.
Bu durumda pompa:
- Elektrik alıyor mu?
- Rotor sıkışmış mı?
- Hava yapmış mı?
- Blokaj var mı?
adım adım kontrol edilmeli.

Özet:
Bu tip “petek ısınmıyor, sıcak su var” arızasında:

İlk sıra üç yollu vana,
Ardından pompa,
Sonrasında kartın bu iki parçayı sürme işlevi (komut çıkışları) kontrol edilmelidir.

4. Kombi Çalışıyor ama Gürültülü: Fan mı Pompa mı?

Müşteri:

“Kombi sanki uçak motoru gibi çalışıyor.”
“Gece açınca uğultudan uyuyamıyoruz.”

Gürültünün kaynağı genelde:

Fan tarafı,
Pompa tarafı,
Yanma odası içindeki mekanik titreşimler,
Baca rezonansı olabilir.

Gürültünün karakterine göre parça önceliği

Yüksek devirli, ince ses / uğultu
- Fan kaynaklı olabilir.
- Özellikle yoğuşmalı kombilerde devirli fanlar zamanla balans bozukluğu, rulman sesi yapabilir.
- Fan bölgesinden gelen ses, hava atışıyla birlikte değişiyorsa şüphe artar.
Daha tok, titreşimli bir ses
- Pompa kanatlarında kireç, pislik veya yataklarda aşınma olabilir.
- Pompa gövdesine hafif dokunduğunda titreşim artışı hissediliyorsa pompa incelenmeli.
Yanma odasından metalik sesler
- Brülör sacları, eşanjör bağlantıları, vidalar gevşemiş olabilir.
- Bu durumda kart/fan/pompaya gitmeden önce mekanik sabitleme yapılmalı.

Özet: Gürültü şikayetinde:

Sesin geldiği bölgeyi iyi dinle,
Fan bölgesinde ince devirli ses → önce fan
Pompa tarafında tok titreşim → önce pompa
Her ikisi de normalse, mekanik salınım, şasi, sac bağlantıları kontrol edilmeli.

5. Sık Sık Aşırı Isınma / Limit Termostat Atması: Pompa mı Kart mı?

Şikayet:

“Kombi bir süre çalışıyor, sonra aşırı ısınma hatasına düşüyor.”
“Petekler ılık, kombi sık sık devre dışı kalıyor.”

Bu tabloda suçlu çoğu zaman:

Pompa (düşük sirkülasyon),
Tesisat tıkanıklığı,
Eşanjör kireci,
Bazen de kartın pompayı yeterince sürmemesi olabilir.

Kontrol sırası

Tesisat ve filtreler
- Tesisat filtresi, dönüş filtresi, pislik tutucu tıkanmış mı?
- Radyatörler ve tesisat hattı tıkalıysa, en iyi pompa bile suyu çeviremez.
Pompa
- Pompa dönüyor mu?
- Devir oldukça düşük mü?
- Rotor sıkışmış mı, gövde çok ısınıyor mu?
Kartın pompa sürme devresi
- Kart pompa çıkışına doğru gerilim veriyor mu?
- Bazı modellerde pompa devirli sürülür; burada kart arızalıysa pompa tam performans veremez.
Eşanjör kireci / tıkanıklığı
- Primer veya plakalı eşanjörde ciddi kireçlenme varsa,
  su debisi düşer ve aşırı ısınma tetiklenir.

Özet: Aşırı ısınma hatasında:

Önce tesisat ve filtreler,
Ardından pompa,
Sonra kartın pompayı sürüşü,
Son aşamada eşanjör tıkanıklığı değerlendirilmelidir.

6. Ne Zaman İlk Şüpheli Direkt Kart Olmalı?

Kartı, gerçekten en sona saklanması gereken parça gibi görmek de doğru değil.
Bazı durumlarda kart net ilk şüpheli olur:

Kombi hiç açılmıyor, besleme ve sigortalar tam → kart giriş çıkışlarında enerji yok.
Fan, pompa, gaz valfi gibi elemanlar harici testte sorunsuz,
ama kart üzerindeyken doğru sürülmüyor.
Kart üzerinde gözle görülür yanık, patlamış komponent, siyahlaşmış baskı devre alanları mevcut.
Su basması, kaçak, kısa devre geçmişi var ve bu bölge kartı doğrudan etkilemiş.

Bu tip tabloda:

“Önce şu parçayı değiştirelim, olmazsa karta bakarız”
yerine,
“Kart tarafını önce netleştirelim, diğer parçaları boşa alma”
yaklaşımı daha profesyonel olur.

Sonuç: Doğru Parçaya Doğru Sırayla Gitmek, Ustanın Kârını Korur

Kombi kartı, fanı ve pompası;
hem maliyetli hem de arızada en çok şüphelenen üç ana parçadır.

Bu yazıdaki mantığı özetlersek:

Kombi hiç açılmıyorsa:
→ Önce enerji hattı ve sigortalar, sonra kart.
Fan dönmüyor / baca hatası varsa:
→ Karttan fan çıkışı ölç, güç yoksa kart; güç varsa fan.
Petek ısınmıyor, sıcak su var:
→ Önce üç yollu vana, sonra pompa, en son kart sürüşleri.
Kombi gürültülü çalışıyorsa:
→ Ses karakterine göre fan/pompa ayrımı yap.
Sık sık aşırı ısınma oluyorsa:
→ Tesisat ve filtre → pompa → kartın sürüşü → eşanjör sırası.

Bu sırayı alışkanlık haline getirdiğinde:

Gereksiz parça değişiminden kaçınır,
Yanlış teşhis yüzünden iade/şikâyet riskini azaltır,
Hem kendinin hem müşterinin zamanını daha verimli kullanırsın.

Göz At

Bize Yazın?

Sosyal Medya